TRỊ LIỆU CAM KẾT VÀ CHẤP NHẬN (ACT) LÀ GÌ VÀ GIÚP ÍCH NHƯ THẾ NÀO CHO BẠN

Liệu pháp Chấp nhận và Cam kết, hay được viết tắt là ACT (ACT được đọc như một từ đơn, chứ không phải từng chữ cái riêng lẻ). Đây là một phương thức trị liệu tâm lí mới dựa trên cơ sở khoa học, là một phần của “làn sóng thứ ba” trong Liệu pháp nhận thức và hành vi (Hayes, 2004).  

Chấp nhận và cam kết trị liệu (ACT) là một loại trị liệu được bao gồm trong các liệu pháp được gọi là thế hệ thứ ba, xuất hiện từ những năm 80 đến 90 ở Hoa Kỳ và là một phần của các mô hình trị liệu hành vi và nhận thức. 

Trong khi các liệu pháp của thế hệ thứ nhất và thứ hai tập trung và (trung tâm) vào việc chống lại những suy nghĩ tự động hoặc gây khó chịu và thay thế chúng bằng những người khác được cho là thích nghi hơn, Các liệu pháp thế hệ thứ ba nhấn mạnh vào đối thoại và bối cảnh chức năng và tìm kiếm sự chấp nhận và thái độ không phán xét như một cách để tìm phúc lợi. 

Liệu pháp thế hệ thứ nhất và thế hệ thứ hai là gì? 

Các liệu pháp thế hệ đầu tiên (thập niên 60) là các liệu pháp được sinh ra với mục đích khắc phục những hạn chế của liệu pháp phân tâm học, chiếm ưu thế tại thời điểm đó. Khi nói về các liệu pháp thế hệ đầu tiên, chúng ta đang nói về Điều hòa kinh điển Watson và Điều hòa hoạt động Skinner. Loại trị liệu này rất hữu ích để điều trị, ví dụ, nỗi sợ hãi hoặc ám ảnh, và dựa trên các nguyên tắc điều hòa và học tập. 

Tuy nhiên, cả mô hình học tập kết hợp và mô hình phản ứng kích thích của Watson, thậm chí cả tiến bộ thử nghiệm của Skinner đều không hiệu quả trong việc điều trị một số vấn đề tâm lý nhất định mà một số người trình bày. Sau đó, các liệu pháp thế hệ thứ hai (thập niên 70) xuất hiện, chủ yếu là các liệu pháp nhận thức - hành vi (CBT), ví dụ như, Liệu pháp cảm xúc hợp lý (TREC) của Albert Ellis và Liệu pháp nhận thức của Aaron Beck, họ coi suy nghĩ hoặc nhận thức là nguyên nhân chính của hành vi của con người và do đó, rối loạn tâm lý. 

Tuy nhiên, làn sóng trị liệu hành vi thứ hai vẫn tiếp tục (và tiếp tục) sử dụng các kỹ thuật và quy trình của thế hệ thứ nhất và do đó, tập trung vào việc sửa đổi, loại bỏ, tránh và cuối cùng là thay đổi các sự kiện riêng tư (suy nghĩ , niềm tin, cảm xúc, cảm xúc và thậm chí cả cảm giác cơ thể của chính mình). 

Nói cách khác, các hình thức trị liệu này xoay quanh ý tưởng rằng nếu lý do cho hành vi là sự kiện riêng tư, thì nó phải được sửa đổi để thay đổi hành vi. Tiền đề này được chấp nhận rộng rãi ngày nay, mà hiện tại, mang lại hậu quả là những gì được thiết lập về mặt xã hội như là hành vi bình thường và đúng đắn hoặc như một bệnh tâm thần. Một cái gì đó phù hợp hoàn hảo với một mô hình y tế-tâm thần, và thậm chí cả dược lý. 

ACT - Liệu pháp trị liệu thuộc thế hệ thứ ba có gì khác biệt? 

Có lẽ bạn đã nhận thấy rằng một số vấn đề khó khăn nhất của mình đã trở nên cực đoan và khó kiểm soát hơn một cách nghịch lí, ngay cả khi bạn áp dụng các ý tưởng về cách giải quyết chúng. Điều này không phải là một ảo ảnh. Nó bắt nguồn từ việc tâm trí của chính bạn đang bị đòi hỏi phải làm những việc mà nó chưa bao giờ có ý định làm. Sự đau khổ là một kết quả.  

Nếu đau khổ là một vấn đề tâm lí, bạn nên biết rằng nghiên cứu cho thấy ACT có hiệu quả đối với nhiều trở ngại tâm lí thông thường (Hayes, Masadu và nhiều tác giả khác, 2004), và mô hình cơ bản của nó nhận được sự ủng hộ đáng kể (Hayes và nhiều tác giả khác, sắp xuất bản). ACT thách thức một số lề thói suy nghĩ thông thường về các vấn đề của con người đã ăn sâu bén rễ vào nền văn hóa. Nghiên cứu chỉ ra rằng các phương pháp và ý tưởng của ACT nhìn chung là hợp lí, điều đó đảm bảo rằng các quan niệm và thủ tục này đem lại hiệu quả.  

Dưới đây là ví dụ về một số quan niệm khác thường mà bạn sẽ được yêu cầu suy ngẫm về chúng: 

Nỗi đau tâm lí là điều bình thường, nó đóng vai trò quan trọng, tất cả mọi người đều có nó.  

Bạn không thể cố tình loại bỏ nỗi đau tâm lí của mình, mặc dù bạn có thể áp dụng các biện pháp để không khiến nỗi đau đó tăng lên.  

Đau đớn và đau khổ là hai trạng thái khác nhau của con người.  

Bạn không cần phải đồng cảm với sự đau khổ của mình. 

Chấp nhận nỗi đau là một bước trong quá trình loại bỏ sự đau khổ của bạn. 

Bạn có thể sống một cuộc đời có giá trị bắt đầu ngay từ bây giờ, nhưng để làm được điều đó, bạn phải học cách thoát ra khỏi tâm trí và bước vào cuộc sống của mình.  

Cuối cùng, điều mà ACT yêu cầu ở bạn là sự thay đổi cơ bản về nhận thức: thay đổi cách bạn xử lí trải nghiệm cá nhân của mình. Các phương pháp ACT cung cấp những con đường mới để tiếp cận các vấn đề tâm lí mà bạn đang gặp phải và tác động của chúng lên cuộc sống của bạn. ACT tập trung vào bản chất chứ không phải diện mạo hay các vấn đề. Việc học cách tiếp cận sự đau khổ của bạn theo một con đường hoàn toàn khác có thể nhanh chóng thay đổi tác động của nó lên cuộc sống của bạn.  

-----------

Thoát khỏi tâm trí và bước vào cuộc sống - Một cuốn sách đọc để những chữa lành nỗi đau

Minh Long: https://shop.minhlongbook.vn/.../thoat-khoi-tam-tri-va...